ديوان صائب

از سيم و زر به چهره زرين خود خوشيم
زين گنج، خاک تيره به قارون نمي دهيم

گوهر راز از دل بي تاب مي آيد برون
گنج ازين ويرانه چون سيلاب مي آيد برون

کرد دلسرد از دو عالم داغ عشق او مرا
بهتر از صد گنج قارون است ديناري چنين

چرا آن گنج گوهر مي کشد دامن ز تعميرم؟
دل جغدي ز آبادي نشد هرگز خراب از من

از جمع سيم و زر نشود آرميده حرص
بر روي گنج، پيچ و خم مار را ببين

از دل طلب آن گنج که در عالم گل نيست
در قاف چو نبود پري از شيشه طلب کن

از خرابي مي توان شد خازن گنج گهر
در گذر چون سيل از تعمير خود، ويرانه شو

به حرف پوچ نفس خرج مي کني، غافل
که نيست گنج دو عالم بهاي يک دم تو

آن گنج با شمع گهر ويرانه جويد در بدر
تا جهد داري اي پسر ويرانه شو ويرانه شو

پيچ و تاب بي قراري رشته صد گوهرست
گنج را از من بگير و پيچ و تاب مار ده

پاي پيچيده است در دامان تسليم و رضا
بر سر گنج است ازان پيوسته صائب پاي کوه

که غير از سنگ طفلان مي کند ديوانه آرايي؟
که غير از گنج گوهر مي کند ويرانه آرايي؟

مي تواني گنج ها از نقد وقت اندوختن
گر تواني پاي خود چون کوه در دامان کشيد

از شکوفه شاخ چون موسي يد بيضا نمود
در زمين با گنج زر قارون سرما شد نهان

ويرانه همچو گنج نهان شد ز ديده ها
معمور شد ز بس که در ايام او ديار

همچو گنج از ديده ها گشته است ويراني نهان
خانه بر دوش است در ايام عدل او غراب

ديوان عطار

روزکي چندي چو مردان صبر کن در رنج و غم
تا که بعداز رنج گنج شايگاني باشدت

در زمين و آسمان اين گنج کي يابي تو باز
زانکه آن جز در درون مرد معني دار نيست

گر تو خرابي ز عشق جان تو آباد شد
زانکه کسي گنج عشق جز به خرابي نيافت

شکر يزدان را که گنج دين درين کنج خراب
بي غم و رنجي دل عطار آسان برگرفت

چون دهان او بقدر ذره اي شد آشکار
هر نفس صد گنج پر گوهر از آن برداشتند

همه عالم پر است از من ولي من در ميان پنهان
مگر گنج همه عالم نهان با خويشتن دارم

مرا گويي که حرفي گوي از اسرار گنج جان
چه گويم چون درين معرض نه نطق و نه دهن دارم

از بس که هست در ره سوداي تو طلسم
واقف نگشت هيچ کس از گنج راز تو

گشتي چو گنج زير طلسم جهان نهان
تا جز تو هيچ کس نبرده ره به سوي تو