شاهنامه فردوسي

کجا گنگ دژ کرد جايي به رنج
وزان رنج برده نديد ايچ گنج

همه بومها پر ز گنج منست
کجا آب و خاکست رنج منست

چنين داد شيروي پاسخ که شاه
چوبي گنج باشد نيرزد سپاه

اگر گنج داري و گر گرم ورنج
نماني همي در سراي سپنج

سرآمد کنون کار پرويز شاه
شد آن نامور تخت و گنج و سپاه

مباش ايمن و گنج را چاره کن
جهان بان شدي کار يکباره کن

به مرد و به گنج اين جهان را بدار
نزايد ز مادر کسي شهريار

به دو هفته از گنج شاه اردشير
نماند از بهايي يکي پر تير

کسي راکه درويش باشد ز گنج
توانگر کنم تانماند به رنج

که برکس نماند همي زور و بخت
نه گنج و نه ديهيم شاهي نه تخت

چنان دان که اندر سراي سپنج
کسي کو نهد گنج با دست رنج

چو گيتي شود تنگ بر شهريار
تو گنج و تن و جان گرامي مدار

به بخشد بهاي سر تازيان
که بر گنج او زان نيايد زيان

دو چشم تو اندر سراي سپنج
چنين خيره شد از پي تاج و گنج

جهاندار بايد که او را به رنج
نماند بجاي وشود سوي گنج

سوي مرزبانان با گنج و گاه
که با فرو برزند و با داد و راه

به ويژه نژاد شما را که رنج
فزونست نزديک شاهان ز گنج

نه گنج و نه نام و نه تخت و نژاد
همي داد خواهند گيتي بباد

بسي گنج و گوهر پراگنده شد
بسي سر به خاک اندر آگنده شد

گرآيي سر و تاج و گاهش تو راست
همان گنج و چتر سياهش تو راست

به مرو اندرون ساز جنگ آورد
مگر گنج ايران به چنگ آورد

به پرهيز زين گنج آراسته
وزين مردري تاج و اين خواسته

همان گنج و تاجش فرستم به چاج
تو را بايد اندر جهان تخت عاج

چو ماهوي گنج خداوند خويش
بياورد بي رنج و بنهاد پيش

ديوان خاقاني

اگر صد گنج زر دارد چه حاصل
که سختن را ترازويي ندارد