اشتر نامه عطار

هست اين ره پر ز درد و پر ز رنج
رنج بگذاري در آيي سوي گنج

گنج حق تو از کجا آورده
در مجو اکنون چو در گم کرده

نام گنج از خويشتن ديگر مجوي
چون نکونيست اين سخن ديگر مگوي

مر ترا از کار رنج آيد پديد
از کجا آنگاه گنج آيد پديد

مر مرا صد گنج زر حاصل شدست
جان من زين گفت و گو واصل شدست

گنج معني بي شمارست از عدد
ليک کمتر باشدم دراز عدد

شه ترا گنجي بداد از گنج خويش
گم بکردي گرچه بردي رنج خويش

گنج معني ميدهي بر باد تو
مي پزي سوداي همچون باد تو

هست اسرار نهاني همچو گنج
زانکه مخفي ماند بر دم سعي و رنج

خسرو نامه عطار

درآمد شافعي آن گنج عالي
چو ديد الحق بر او افشاند حالي

بسي بهتر بود در کنج خانه
عيال نيک از گنج و خزانه

زري کاسان بدست آري تو بي رنج
زدست آسان رود گرهست صد گنج

کسي گنجي بدست آورده بي رنج
چگونه دست نگشايد بدان گنج

دريغا کان چنان گنجي نهان گشت
وزو چون گنج جانم خواکوان گشت

اگر گنجي نبخشي بر سپاهت
سپه بي گنج کي دارد نگاهي

بدينسان تحفه يي از گنج گوهر
روان کن باسواران سوي قيصر

چو قيصر گنج نپذيرد ز هرمز
خراج تو نخواهد نيز هرگز

چو کوهي سيم در گنج حصاري
شدند آن ماهرويان در عماري

مرا گنجي روان از چشم از انست
که در چشم من آن گنج روانست

بآخر جمله ره را ساز کردند
در گنج کهن را باز کردند

بدل ميگفت کاي دل، مرد درويش
چرا آخر نخواهد گنج در پيش

نه چندان گنج يابد از خزانه
که بتواند شمرد آنرا زمانه

هوا را آب خضر از سر در آمد
زمين را گنج قارون با سرآمد

مر او را نام گنج با شگونه
که موي سر نبودش هيچگونه

تويي گنج و جهان پر گوهر از تست
سپهري و فلک پر اختر از تست

ز گنج عشق گوهر بر جهان ريز
شراب معرفت در حلق جان ريز

در گنج گهر بر خويش بگشاد
ببخشش هر دودست از پيش بگشاد

گهي رفتي ببن چون گنج قارون
گهي رفتي بسر مانند گردون

اگر صد گنج داري چون بميري
جوي ارزي چرا عبرت نگيري

چو آمد خاک را آن گنج در خور
ز چندان رنج بودش خاک برسر

مختار نامه عطار

هم گوهر بحر لطف بي پاياني
هم گنج طلسم پرده دوجهاني

تن، سايه جان رنج پرورده ماست
جان،گنج تن بهم برآورده ماست

اي بر لب بحر، تشنه، با خاک شده
وي بر سر گنج در گدائي مرده

گر يک دم پاک مي برآيد از من
صد گنج ز خاک مي برآيد از من

هر روز هزار گنج مي يابم باز
اما به هزار مفلسي مي ميرم

در عالم مرگ زندگاني دور است
در رنج جهان گنج معاني دور است

کان را که فرو شود به گنجي پايي
سر بر سر آن گنج برندش حالي

آن گنج که من در طلب آن گنجم
در دير طلسمات از آن مي رنجم

چون لايق گنج نيست ويرانه عمر
مي نتوان شد مقيم هم خانه عمر

کو آن همه دولت تو اي گنج زمين
کي دانستي که اينچنين خواهي شد

گر بشتابم نه روي بشتافتن است
ور سر يابم نه گنج سر يافتن است

هم عقل طلسم جسم و جان باز نيافت
هم گنج زمين و آسمان باز نيافت

خورشيد رخت ملک جهان مي بخشد
در سخنت گنج نهان مي بخشد

رنج تو به صد گنج مسلم ندهم
ملک غم تو به ملکت جم ندهم

از تنگي پسته مغز را گنج نبود
از پوست بجست و بر در بسته بماند

وقت است که دل از دو جهان برگيريم
صد گنج ز وصل تو نهان برگيريم

بحر کرم و گنج وفا در دل ماست
گنجينه تسليم و رضا در دل ماست

در وقت بيان، عقل سخن سنج مراست
در وقت معاني دو جهان گنج مراست

مصيبت نامه عطار

جبرئيل از بعد چندين ساله کار
يافت گنج ياد کرد کردگار

هست صوفي مرد بي رنج آمده
پاي او ناگاه در گنج آمده