خسرو و شيرين نظامي

بران خاکي هزاران آفرين بيش
که مشتي جو خورد گنجي کند پيش

نه گنجي اي دل از ماران چه نالي
که از ماران نباشد گنج خالي

ليلي و مجنون نظامي

هر دم نه به حق دسترنجي
بخشي به من خراب گنجي

گنجي که کشيده بود ماري
از حلقه به گرد او حصاري

هفت پيکر نظامي

من از آن خرده چو گهر سنجي
بر تراشيدم اين چنين گنجي

چون قدر مايه شد به سختي و رنج
يافت گنجي و بر فروخت چو گنج

گنجي آماده کرد و برگ سپرد
تا برد رنج اگر تواند برد

زان نهادم که اين چنين گنجي
نبود بي جزا و پارنجي

شرف نامه نظامي

اگر کان گنجي چو نائي بدست
بسي گنج از اينگونه در خاک هست

ز گنجي که او را فرستاد دهر
به هر گنجداني فرستاد بهر

به ما بخش گنجي که پذرفته اي
وفا کن به چيزي که خود گفته اي

چنان گنجي از سيم و زر خلاص
به مهر جهاندار کردند خاص

جهاندار از آن گنج اندوخته
چو گنجي شد از گوهر افروخته

سکندر چو کرد آن بناها خراب
روان کرد گنجي چو درياي آب

اگر گنجي آرم ز دنيا به دست
مهيا کنم قسمت هر که هست

ازان کان چو گوهر گراي آمدند
چو گنجي روان باز جاي آمدند

ز دشواري راه و گنجي چنان
سخن راند با کارسنجي چنان

که تا هرکه اوباشد ايزد پرست
از آن نامه ها گنجي آرد به دست

ز گوهر بر آن تخت گنجي فشاند
که گنجور خانه در آن خيره ماند

بليناس را نيز گنجي تمام
هم از مشک پخته هم از عود خام

ستاره چنان گنجي از زر فشاند
که مهد زمين گاو بر گنج راند

ز گنجي که آکنده شد کوه کوه
ز روس و ز برطاس و ديگر گروه

کنم گنجي از سفته طبع پر
چو فيروزه فيروز و دري چو در

اقبالنامه نظامي

خرد هر کجا گنجي آرد پديد
ز نام خدا سازد آنرا کليد

برون آر اگر صيدي افکنده اي
روان کن اگر گنجي آکنده اي