ديوان بيدل دهلوي

دل جمع مهريست بر گنج اقبال
اگر کيسه پر زر نباشد نباشد

شد هستي بي پرده حجاب عدم ما
در گنج عيان صورت ويروانه نهفتند

منکر قدرت مشو که جغد ندارد
جز بسر گنج پا زطينت منحوس

عشق را با خانه پردازان آبادي چکار
کرده اند اين گنج از دلهاي ويران مسکنش

بهزار گنج گهر کسي نخرد برات مسلمي
بحقيقت گل اين چمن نرسيده خواجه زر بکف

اسرار سخن جز بخموشي نتوان يافت
مفتاح در گنج معانيست تأمل

فيض ايثار اگر عرض تمتع ندهد
مار از گنج چه اندوده و ماهي زدرم

معنيم يکسر گهر سرمايه گنج غناست
نيست زان جنسي که گوئي از کسان دزديده ام

(بيدل) از وهم جنون سامان مپرس
گنج ناپيدا و ما ويرانه ايم

حرص واماند از تردد راحت استقبال کرد
پاي خر در گل فرو شد گنج پنهان يافتم

هرزه خرج نقد فرصت بود دل از گفتگو
تا نفس دزديده ام گنج روان دزديده ام

دندان طمع تيز مکن بر هوس گنج
از موج چه حرفست لب بحر گزيدن

اي الفت آبادي موهوم حجابت
آن گنج نهان نيست تو ويرانه طلب کن

چه امکانست سيل مرگ گرد حرص بنشاند
نرفت آخر بزير خاک هم گنج از کف قارون

ندامت ميکشد عشق از دل فسرده ام (بيدل)
ندارد گنج در ويرانه جز خاکي بسر کردن

بسر خاکي فشان و گنج استغنا تماشا کن
زمجنون چند خواهي عشرت ويرانه پرسيدن

شکست رنگ هم شوخي نکرد از ضعف احوالم
درين ويرانه ماند آخر نشان گنج زر پنهان

چو قارون ته خاک اگر رفته باشي
بآرايش گنج و زر رفته باشي

بر گنج همان صورت ويرانه نقابست
پوشد مگرت بندگي آثار خدائي

به تيغ آبرو گنج زر و گوهر نمي ارزد
اگر انصاف باشد طبع سايل نيست بيجودي

تغافل مهر گنج کاف و نون بود
تبسم کردي و گوهر شکستي

ديوان پروين اعتصامي

در کيسه خود بين که تا چه داري
گيرم که فلان گنج از فلانست

از منقبت و علم، نيم ارزن
ارزنده تر از گنج شايگانست

در قيمت جان از تو کار خواهند
اين گنج مپندار رايگانست

تن بدريوزه خوي کرد و نديد
که چو جان گنج شايگاني داشت