ديوان فروغي بسطامي

گنجينه مهر او در سينه نمي گنجد
کاشانه بدين تنگي يک باره خراب اولي

ديوان قاآني

لباس عقل که کون و مکان در او گنجد
به قد قدر تو سنجيدمش قصير آمد

آنکه گفتي بر تن هستي نمي گنجد لباس
کاش ديدي اين قبا بر جسم شاه کامگار

ثنايت را که يزدان داند و بس
نه در منظوم مي گنجد نه منثور

بگشا نظر عقل و ببين صورت مقصود
زيرا که گنجد به عيان راز عياني

نمي گنجد جهان در جامه از شوق
ز بس دارد به رويش شادماني

ديوان محتشم کاشاني

جمالش ذره در صورت قالب نمي گنجد
به آن عنوانکه من ز آئينه ادراک مي بينم

در بطن پشه پيل تواند شدن مقيم
گنجد اگر سکون تو در ساحت مکان

طبع در پوست نمي گنجد ازين ذوق که تو
مي کني مغز معاني ز سخن استمزاج

ديوان فيض کاشاني

جان درين عالم نمي گنجد دگر
مي روم آنجا که اينجا تنگ شد

چه گويم از غم دل در شکنج گيسويش
که در زبان سخن تو بتو نمي گنجد

حديث آن لب شيرين نيايدم بزبان
حلاوت اينهمه در گفتگو نمي گنجد

وصال دوست نه بتوانم آرزو کردن
به تنگناي دلم آرزو نمي گنجد

بفرض اگر همه روي زمين شود دفتر
حکايت شب هجران درو نمي گنجد

چه جاي نکته باريک و حرف پنهانست
ميان عاشق و معشوق مو نمي گنجد

زبان بکام خموشي کشيم و دم نزنيم
چه جاي نطق تصور درو نمي گنجد

ز بس نشست ببالاي يکدگر سودا
ببقعه سر من هاي و هو نمي گنجد

سبو ز دست بنه ساقيا و خم برگير
که قدر جرعه ما در سبو نمي گنجد

سبو چه باشد و يا خم گلوي ماست فراخ
بيار بحر مگو در گلو نمي گنجد

چو (فيض) در تو فنا شد دگر چه ميخواهد
چو جاي وصل نماند آرزو نمي گنجد

مثنوي معنوي

گر بريزي بحر را در کوزه اي
چند گنجد قسمت يک روزه اي

قطره اي از دجله خوبي اوست
کان نمي گنجد ز پري زير پوست

گفت آخر هيچ گنجد در بغل
آفتاب حق و خورشيد ازل

بنگر اينجا هيچ گنجد ذره اي
اين سخن را کژ شنيده غره اي

اول و آخر ببايد تا در آن
در تصور گنجد اوسط يا ميان