ديوان شاه نعمت الله ولي

خم بياور زما دمي مي بر
مي ما در سبو نمي گنجد

نقل را مان و عقل را بگذار
زانکه اين گفت وگو نمي گنجد

در دو عالم بجز يکي نبود
رشته يک تو دو تو نمي گنجد

چون به غير از يکي نمي يابم
در دلم جست و جو نمي گنجد

دردمنديم و درد مي نوشيم
خم چه باشد سبو نمي گنجد

اي گوئي مرا وجودي داد
خوش برو جود در نمي گنجد

آتش عشق عود دل را سوخت
بعد از اين عود در نمي گنجد

ساقي اينجا کجا و مطرب کو
ساغر و رود در نمي گنجد

چند گوئي که خوش همي سوزم
آتش و دود در نمي گنجد

در مقامي که جان نمي گنجد
گرد آن جا کجا توان گرديد

مو نمي گنجد ميان ما و يار
عشق در جان است و جانان در کنار

غير او در دلم نمي گنجد
اين چنين است غيرت دينم

تا ميانش در کنار آورده ايم
مو نمي گنجد ميان ما و او

تا ميانش در کنار آورده ايم
مو نمي گنجد ميان ما و او

در دلم جز يکي نمي گنجد
غير آن يک بگو که ديگر کو

ز توحيد ار سخن گوئي موحد گويدت خاموش
سخن اينجا نمي گنجد مقام تست خاموشي

چنين فرمود کاندر راه صفوت
نمي گنجد مني و کبر و نخوت

کشکول شيخ بهايي

با ضعيفان آنچه در گنجد مگو
با اسيران هر چه بتواني مکن

نقص کرم است آن که قدرش
در حوصله ي اميد گنجد

کسي کو آدمي را کرد بنياد
کجا گنجد به وهم آدمي زاد

گلشن راز شبستري

رسد چون نقطه آخر به اول
در آنجا نه ملک گنجد نه مرسل

ديوان صائب

در نمکدان از نمکزاري چه گنجد، ظاهرست
برنتابد تنگناي آسمان شور مرا

خنده ها بر شمع دارد ديده گريان ما
مو نمي گنجد ميان گريه و مژگان ما

که مي گنجد دگر در جامه کز گلزار بيرنگي
نسيم صبحدم چندين پيام آورد مستان را

نمي گنجد نسيم مصر در پيراهن از شادي
گريباني براي امتحان پيش صبا بگشا