ديوان خاقاني

گنج دولت مي شمردم لاجرم
در هر انگشتي شماري داشتم

گنج اخلاص داشت خاقاني
زان گهر ريز آن جناب کند

کتب علم گنج روحاني است
سوي عالم مباح بفرستد

علم دين کيمياست خاقاني
کيميائي سزاي گنج ضمير

گنج معني توراست خاقاني
شو کليدش به هرکه هست مده

اعظم اسپهبدا به خاقاني
گنج خاقان عطا فرستادي

گنج عرشي گشايمت به زبان
که مرا کيميا فرستادي

همه دزدان گنج من کورند
تا مرا توتيا فرستادي

ثاني اسکندري، ارسطو را
گنج بي منتها فرستادي

از زکات جرعه درياکشان
مفلسان گنج روان درخواستند

ديوان خواجوي کرماني

همه گنج جهان ماري نيرزد
گل بستان اوخاري نيرزد

باسيران بلا ملک امان فرمودند
بفقيران گدا گنج سلاطين دادند

حديث شمع از پروانه پرسيد
نشان گنج از ويرانه پرسيد

بوستان سعدي

به سنگ اجل ناگهش بشکنند
به اسودگي گنج قسمت کنند

ندانست قارون نعمت پرست
که گنج سلامت به کنج اندرست

گلستان سعدي

کيمياگر بعضه مرده و رنج
ابله اندر خرابه يافته گنج

فراقنامه ساوجي

فشاننده گنج دريا به بزم
دراننده قلب خارا به رزم

ديوان سنايي

در شادي عشق او هميشه
من بر سر گنج صدهزارم

همه دزدان گنج دين تواند
اين سلف خوارگان لحيه طراز

کرده قناعت همه گنج سپهر
در صدف گوهر روحش دفين

به يک روزه رنج گدايي نيرزد
همه گنج محمود زابلستاني

که مصاريع گنج خانه فضل
در کف مالکست يا حماد

حديقة الحقيقة و شريعة الطريقة سنايي

اژدها کو ز گنج برخيزد
مهره کامش آتش انگيزد

گنج همسايه بد دل پاکش
رنج سايه نبود بر خاکش

کاتب نقش نامه تنزيل
خازن گنج خانه تأويل