ديوان سعدي

در عقل نمي گنجد در وهم نمي آيد
کز تخم بني آدم فرزند پري زايد

با ياد تو گر سعدي در شعر نمي گنجد
چون دوست يگانه شد با غير نياميزم

من کيم کان جا که کوي عشق توست
در نمي گنجد حديث ما و من

همين تغير بيرون دليل عشق بسست
که در حديث نمي گنجد اشتياق درون

وصفت آن نيست که در وهم سخندان گنجد
ور کسي گفت مگر هم تو زبانش باشي

در آن دهن که تو داري سخن نمي گنجد
من آدمي نشنيدم بدين شکردهني

نيازمندي من در قلم نمي گنجد
قياس کردم و ز انديشه ها و راست هنوز

مواعظ سعدي

حکايت لبت اندر دهان نمي گنجد
لب و دهان نتوان گفت در درج ثمين

بوستان سعدي

چو خود را ز نيکان شمردي بدي
نمي گنجد اندر خدايي خودي

کجا ذکر گنجد در انبان آز؟
به سختي نفس مي کند پا دراز

ديوان سلمان ساوجي

کي در دماغ عاشق، سوداي عقل گنجد
آري سر قلندر، دستار بر نتابد

حالي غريب دارم، شرح و حکايت آن
در نامه که گنجد؟ در دفتر که باشد؟

چنان بر صورت شيرين من بيچاره مفتونم
که در خاطر نمي گنجد خيال ملک پرويزم

در حضور ما نمي گنجد گراني جز قدح
راستي ما از حضور اين گران آسوده ايم

در خلوت وصالت، سلمان چگونه گنجد؟
سلمان تنست و آنجا جاي دلست يا جان

فراقنامه ساوجي

نمي گنجد او در تمناي تو
تو او را بجو کوست جوياي تو

ديوان سنايي

عقل با عشق در نمي گنجد
زين دل خسته رخت برد برون

چو اندر باردان من يکي ذره نمي گنجد
چگونه کل موجودات را در باردان دارد

حديقة الحقيقة و شريعة الطريقة سنايي

شرع را دست عقل کي سنجد
عشق در ظرف حرف کي گنجد

که تواند که دانه کنجد
در دبه روغني دو من گنجد

ديوان سيف فرغاني

درين جهان که مرا بهره زوست دلتنگي
چو عشق يار نگنجيد يار چون گنجد

بعالمي که ز زلف و رخش اثر باشد
درو دو رنگي ليل و نهار چون گنجد

چو ماه اشرقت الارض بر جهان تابد
در آسمان و زمين نور و نار چون گنجد

ز شرم روي چو گلزار او عجب دارم
که در فضاي جهان نوبهار چون گنجد

نداي وصلش در گوش خلق چون آيد
فروغ رويش در روز بار چون گنجد