مثنوي معنوي

تو نمي داني که دايه دايگان
کم دهد بي گريه شير او رايگان

دست نايد بي درم در راه نان
ليک هست آب دو ديده رايگان

جان ازو آمد نيامد او ز جان
صدهزاران جان دهم او رايگان

قدر جان زان مي نداني اي فلان
که بدادت حق به بخشش رايگان

ديوان شمس

پس جمله صوفيانيم از خانقه رسيده
رقصان و شکرگويان اين لوت رايگان را

آمد شرابي رايگان زان رحمت اي همسايگان
وان ساقيان چون دايگان شيرين و مشفق بر ولد

يکي ياري نکوکاري ز هر آفت نگهداري
ظريفي ماه رخساري به صد جان رايگان باشد

اگر چه شرط نهاديم و امتحان کرديم
ز شرط ها بگذشتيم و رايگان کرديم

گر کسي غواص نبود بحر جان بخشنده است
کو همي بخشد گهرها رايگان اي عاشقان

شاه ما باري براي کاهلان
گنج مي بخشد به هر دم رايگان

گه بکشي گران دهي گه همه رايگان دهي
يک نفسي چنين دهي يک نفسي چنان دهي

رايگان روي نموده ست غلط افتادي
باش تا در طلب و پويه جهان پيمايي

بيدار شو اي دل که جهان مي گذرد
وين مايه عمر رايگان ميگذرد

آندل که به صد هزار جان مي ندهم
يک خنده تو به رايگان مي ببرد

گفتم که تو بحر کرمي گفت خموش
در است چو سنگ رايگان نتوان کرد

آن وعده که کرده اي رها مي نکند
ور ني خود را به رايگان کشته امي

ديوان ناصر خسرو

الفنج کن اکنون که مايه داري
از منت نصيحت به رايگان است

دل گران دارند شيعت بر سبکساران خلق
رايگان اين ناکسان را بر کران اند، اي رسول

اين همه مايه است که گفتم تو را
مايه به باد از چه دهي رايگان

تو بي تميز بر الفغدن ثواب مرا
اگر بداني مزدور رايگان شده اي

شرف نامه نظامي

مگر مار برد گنج از آن رو نشست
که تا رايگان مهره نايد به دست

ديوان وحشي بافقي

ز آنجا که بساط همت اوست
بالله که هر دو رايگان است

به مثل آب خضر اگر طلبند
در ديار تو رايگان باشد

به سوداي سر بازار جودت
متاع هر دو عالم رايگان باد

اي پيش همت تو متاع سراي دهر
بي قدرتر از آنکه توان رايگان فروخت