ديوان شاه نعمت الله ولي

بي درد دل اي دوست دوا را نتوان يافت
بي رنج فنا گنج بقا را نتوان يافت

آن گنج کنت کنزا ميجو ز هر چه يابي
اسماي حق تعالي در شيخ و شاب بنگر

آن گنج کنت کنزا از اين و آن طلب کن
اسماي حق تعالي در شيخ و شاب بنگر

نقد گنج عشق او در کنج دل ما يافتيم
اين سعادت بين که آن گم کرده را وا يافتيم

نقد عشق تو بود گنجي و دل ويرانه اي
گنج اگر خواهي بجو کنج دل ويران من

در دل من عشق او گنجي است در ويرانه اي
گنج اگر خواهي بجو کنج دل ويران من

صاحب نظر داني که کيست ياري که باشد اهل دل
گنج محبت يافته کنج دل ويران من

گنج پنهان بود پيدا کرده است بر بي نوا
پادشاه از لطف خود با بي نوا در ساخته

چو خوش گنجي است عشق او که در عالم نمي گنجد
چنين گنج ار کسي جويد نشانش کنج ويران ده

دواي دردمندان را ز گنج کنج دل مي جو
که درد عشق او گنجي است دل کنجي است ويرانه

آن گنج که مخفي بود از عالم و از آدم
پيدا شده است بر من و من محرم آن گنجم

گزيده غزليات شهريار

چه سال ها که خزيدم به کنج تنهايي
که گنج باشم و بي نام و بي نشان مانم

کشکول شيخ بهايي

که کرد اين که تو کردي به ضعف همت وراي
ز گنج خانه شده، خيمه برخراب زده

ديوان صائب

خازن گنج گهر را دور باشي لازم است
نيست ممکن کوه را تيغ از کمر باشد جدا

بر سر گنج است صائب پاي من، تا کرده ام
چون صدف گنجينه گوهر، کف افسوس را

(نان ما را شرم در درياي خون انداخته است
گنج ها نقصان ز شرم نارسا داريم ما)

گر چه ما را نيست بر روي زمين ويرانه اي
خانه ها چون گنج در زير زمين داريم ما

کليد گنج شو، نه قفل در، ارباب حاجت را
که ماري مي شود هر چين که داري بر جبين اينجا

ز زندان نيست پروا عشق را، معشوق اگر باشد
به بوي گنج در خاک است استقرار، قارون را

نميرد هر که با معشوق هر يک پيرهن باشد
وصال گنج دارد زنده زير خاک قارون را

بحر و کان در نظرم چشم ترست و لب خشک
رفته تا پاي به گنج از دل خرسند مرا

بي طاقتي است قسمت منعم ز جمع مال
از گنج پيچ و تاب بود رزق مار را

رسيد هر که درين خاکدان به گنج قناعت
چو مور، زير زمين برد عيش روي زمين را

در گوشه ويرانه است گنج گهري گر هست
در بي سر و ساماني است پنهان سر و سامان ها

مي زنم چون مار نعل واژگون از پيچ و تاب
ورنه گنج عافيت در زير پاي دردهاست