ديوان اوحدي مراغي

اين گنج مال و خواسته کاندوختي به عمر
مي دان که: يک به يک ز تو خواهند بازخواست

دندان بمال و گنج فرو برده اي ز حرص
ايمن مباش و گوش به دندان مار دار

اي گنج صد قارون ترا، گفته نبي هارون ترا
زان دشمن وارون ترا، منکر شود چون سامري

منطق العشاق اوحدي مراغي

ترا با روي و زلف من چه کارست؟
که اين چون گنج شد يا آن چو مارست؟

جام جم اوحدي مراغي

از دو چاه و دو گرگ ديده شکنج
چه عجب گر رسد به جاه و به گنج؟

ديوان انوري

نوبت حسن ترا لطف تو گر پنج کند
عشق تو خاک تلف بر سر هر گنج کند

در زواياي فلک با وسعت او هر شبي
ذره يي را گنج ني از بس دعاي مستجاب

مسندت برتر از آنست که در صد يک از آن
چرخ را گنج تمنا و مجال طلبست

آنکه گر آلاي او را گنج بودي در عدد
نيستي جذر اصم را غبن گنگي و کري

زمان در امتثال امر و نهي او چنان واله
که ممکن نيست در تعجيل او گنج شکيبايي

آسمان بيخ کمال از خاک عالم برکشيد
تو زنخ مي زن که در من گنج پنهاني کجاست

باز چون دست به شطرنج تفرج يازي
اي ز دست تو طمع رقص کنان بر سر گنج

کو زر که همين بر سر گنج است و همان
کو سر که همان از در تيغست و همين

ديوان بيدل دهلوي

راز عشق از دل برون افتاد و رسوائي کشيد
شد پريشان گنج تا غافل شد از ويرانه ها

همچو ني در هر نفس داريم نقد ناله ئي
اي هوس غافل مباش از گنج باد آورد ما

نه تنها اغنيا را چرخ برميدارد از پستي
زمين هم لقمه هاي چرب داند گنج قارون را

جان پاک از قيد تن (بيدل) ندامت ميکشد
گنج را جز خاک بر سر کردن از ويرانيست

زر و مال آنقدر خوشتر که خاکش کم خورد (بيدل)
تلاش گنج جز سر منزل قارون نميباشد

دل بقيد جسم از علم يقين بيگانه ماند
گنج ما را خاک خورد از بسکه در ويرانه ماند

ظرف و مظروف اعتبار عالم تحقيق نيست
وهم ميگويد که او گنج است و من ويرانه ام

درين حرمانسرا هر کس تسلي نشه ئي دارد
دماغ گنج بر خود چيدنم اين بس که حيرانم

قدر تو کس چه داند تا بر تو جان فشاند
اي آفتاب تابان گنجي و گنج مفتي

ديوان پروين اعتصامي

علم سرمايه هستي است، نه گنج زر و مال
روح بايد که از اين راه توانگر گردد

هنوز گنج تو، ايمن بود ز رخنه ديو
هنوز روي و ريا را سوي تو، راهي نيست

ديوان حافظ

گنج قارون که فرو مي شود از قهر هنوز
خوانده باشي که هم از غيرت درويشان است