ديوان شمس

ز خونبها بنترسد که گنج ها دارد
که مرده زنده شود زان و وارهد ز کفن

هله خان من هله مان من
هله گنج من هله کان من

آن باغ بود ني نقش ثمر
و آن گنج بود ني صورت زر

سخن رنج مگو جز سخن گنج مگو
ور از اين بي خبري رنج مبر هيچ مگو

ياران وفا را بين اخوان صفا را بين
در رقص که بازآمد آن گنج به ويرانه

کي باشد کاين ترکان از قشلق بازآيند
چون گنج بديد آيد زين گوشه ويرانه

چو گنج جان به کنج خانه آمد
به گردش مي تنيدم همچو جولاه

طاقت رنج هر کسي داري و مي کشي بسي
طاقت گنج نيستت اين چه بود خساستي

گنج جمال همچو مه جانش بديده گفته خه
بر ره او هزار شه آه شگرف حاصلي

به گل اندوده خورشيدي ميان خاک ناهيدي
درون دلق جمشيدي که گنج خاکدانستي

شهنشاه شهنشاهان و قانان چون عطا دادي
به مسکيني شدي او گنج و بر مخزن بخنديدي

چرا بستي تو خواب من براي نيکويي کردن
ازيرا گنج پنهاني و اندر قصد اظهاري

نشاط عاشقي گنجي است پنهان
چه کردي گنج پنهان را چه کردي

چه درويشان که هر يک گنج ملکند
که شاهان راست ز ايشان شرمساري

ز يک قطره چه خواهد خورد بحري
ز يک حبه چه دزدد گنج و کاني

گرفتم گنج قاروني به خوبي
چو موسي با يد بيضا چرايي

برونم جمله رنج و اندرون گنج
بدين وصف عجب ما را تو ديدي

باري تو هزار گنج داري
زين نيم زيان چه مي گريزي

نکته مي گويي در حلقه مستان خراب
خوش بود گنج که درتابد در ويراني

بر گرد خويش گشتي کاظهار خود کني
پنهان بماند زير تو گنج نهانيي

خواجه سلام عليک گنج وفا يافتي
دل به دلم نه که تو گمشده را يافتي

اي رخ چون زر شده گنج گهر برزدي
وي تن عريان کنون باز قبا يافتي

ني غلطم سر بيار تا ببري صد هزار
گل ندمد جز ز خار گنج به ويرانيي

عاشق او خرد نيست زانک نخسبد
بر سر آن گنج غيب هر نره ماري

غم تو دامن جاني کشيد جانب کاني
به سوي گنج نهاني چه آفتي چه بلايي