جوهر الذات عطار

ز گنج او اگر چه هست گوهر
مرا آن جوهر است اندر برم بر

در اين گنج کل آن کس بينند
که جز پيغامبر اينجا مي نبيند

از اين گنج معاني بهره يابد
پس آنگاهي ز دل او زهره يابد

چو من اين گنج بر کلي فشاندم
ز جان و دل ز سر خود براندم

بسر اين گنج در اسرار افشاند
بگفت و گر چه مخفي نکته ها راند

چنان اين گنج او خواهد نمودن
در آخر از ميان خواهد ربودن

طلسم و گنج را خرد آورد او
مي صاف از سرور وي خورد او

که گنج اينجا دواست ار چه يکي است
بمعني و بصورت بيشکي است

ز اول گنج ذات آنگه صفاتست
کز اين ذرات آخر با ثباتست

ز اول گنج چون پيدا ببيني
نظر کن گر تو مر صاحب يقيني

ز گنج ظاهرت مر جمله اشياست
که در بود تو اينجا گاه پيداست

چو گنج اين صفات خود بديدي
بصورت خوب و نيک و بد بديدي

نظر کن گنج هر جوهر که يابي
برافشان تا دگر چيزي نيابي

چو گنج ذات بيني بيشکي تو
حقيقت هر دو را بيني يکي تو

يکي گنج است بي اسم ار بداني
همه جانست با جسم ار بداني

يکي گنجست کز ديدار آن گنج
بسي خوردند اينجا گه غم و رنج

ز ماهي تا به مه اين گنج بنگر
توئي از عاشقان بيرنج بنگر

که تا اين گنج اينجا آشکارست
نمودارم در آخر پنج و چارست

مرا گنجي است حاصل در دل و جان
کرا بنمايم اينجا گنج پنهان

ز ماهي تا به مه ديدم همه گنج
بسي بردم در اينجا گاه من رنج

مرا آن گنج اينجا دست دادست
دل و جانم از اينجا مست دادست

مرا آن گنج حاصل شد بيکبار
طلسم او شد اينجا ناپديدار

کرا بنمايم اينجا گنج اسرار
که تا بشناسد اينجا گاه عطار

کرا بنمايم اينجا گنج جانان
که او ميديده باشد رنج جانان

کرا بنمايم اينجا گنج تحقيق
مگر آنکو که يابد رنج توفيق