جوهر الذات عطار

گمان برداشتي و رنج باقي
شکستي مر طلسم و گنج باقي

شکستي اين طلسم و شد پديدار
ترا اينجا حقيقت گنج اسرار

ترا اين گنج در چنگ او فتادست
قمر در چنگ خرچنگ او فتادست

چرا اين گنج معني برنداري
از آن در باغ و بستان برنداري

ترا اين گنج ملک تست بستان
که چيزي نيست ملک و باغ و بستان

وليکن گنج خواهي برد با خويش
تو شاهي مي کني ايمرد درويش

در اينجا هر که در بحر است آزاد
در اينجا گنج خواهد يافت آباد

ترا اين گنج اينجا دست دادست
که شاه اندر ازل آن با تو دادست

همه جوياي گنج تو شده پاک
ولي گنجينست مخفي در سوي خاک

در اينجا گست گنج شاه بنگر
طلسمي بر سر خرگاه بنگر

بقدر خويش چندان که تواني
برو بردار از اين گنج معاني

از اين گنج پر از اسرار جانان
کسي کلي نيافت اينجا به اعيان

نمود کل بجز منصور حلاج
که از گنج جواهر ساخت يکتاج

ترا ايندم بيايد رنج بردن
پس آندم اندر اينجا گنج بردن

ترا آندم بيايد رنج بردن
پس آندم اندر اينجا گنج بردن

گهي باشد در او گنج معاني
گهي باشد در او راز نهاني

چه ديدي آخر از دنيا بجز رنج
کشيدي رنج و ناديده رخ گنج

اگر جانت برون آيد از اين رنج
بيايي مسخزني پر گوهر و گنج

ز خود آسوده شو بيرنج اينجا
نظر کن بيشکي مر گنج اينجا

بسي ديدم بلا و رنج اينجا
شد آخر پاي من در گنج اينجا

چو ديدم بود گنج کل محمد(ص)
ز من برداشت رنج کل محمد (ص)

ز گنج او جواهر يافتم من
يقين ذات ظاهر يافتم من

ز گنج او بسي درهاي اسرار
برافشاندم در اينجا گه باسرار

ز گنج او بسي گوهر فشاندم
بعرش و فرش و ماه و خور فشاندم

ز گنج او تمامت با نصيبند
نمي دانند جمله با حبيبند