در مرثيه قدوة الحکماء کافي الدين عم خويش
خرمي در جوهر عالم نخواهي يافتن
مردمي در گوهر آدم نخواهي يافتن
روي در ديوار عزلت کن، در هم دم مزن
کاندرين غم خانه کس همدم نخواهي يافتن
تا درون چار طاق خيمه پيروزه اي
طبع را بي چار ميخ غم نخواهي يافتن
پاي در دامان غم کش کز طراز بي غمي
آستين دست کس معلم نخواهي يافتن
آه را در تنگناي لب به زندان کن از آنک
ماجراي درد را محرم نخواهي يافتن
با جراحت چون بهايم ساز در بي مرهمي
کز جهان مردمي مرهم نخواهي يافتن
نيک عهدي در زمين شد جامه جان چاک زن
کز فلک زين صعبتر ماتم نخواهي يافتن
از وفا رنگي نيابي در نگارستان چرخ
رنگ خود بگذار، بويي هم نخواهي يافتن
هر زمان از هاتفي آواز مي آيد تو را
کاندر اين مرکز دل خرم نخواهي يافتن
قاف تا قاف جهان بيني شب وحشت چنانک
تا دم صورش سپيده دم نخواهي يافتن
تاج دولت بايدت زر سلامت جوي ليک
آن زر اندر بوته عالم نخواهي يافتن
تا چو هدهد تاجداري بايدت در حلق دل
طوطي آسا طوق آتش کم نخواهي يافتن
خشک سال آرزو را فتح باب از ديده ساز
کان گلستان را ازين به نم نخواهي يافتن
حلقه تنگ است درگاه جهان را لاجرم
تا در اويي قامتت بي خم نخواهي يافتن
جان نالان را به داروخانه گردون مبر
کز کفش جان داروي بي سم نخواهي يافتن
عافيت زان عالم است اينجا مجوي از بهر آنک
نوش زنبور از دم ارقم نخواهي يافتن
هاي خاقاني، بناي عمر بر يخ کرده اند
زو فقع مگشاي چون محکم نخواهي يافتن
دهر گو در خون نشين و چرخ گو در خاک شو
چون ازين و آن وجود عم نخواهي يافتن
فيلسوف اعظم و حرز امم کز روي وهم
جاي او جز گنبد اعظم نخواهي يافتن
دفتر حکمت بر آتش نه که او چون باد شد
جام را بر سنگ زن چو جم نخواهي يافتن
رخش دانش را ببر دنبال و پي برکش ازآنک
هفت خوان عقل را رستم نخواهي يافتن
چرخ طفل مکتب او بود و او پير خرد
ليکن از پيران چنو معظم نخواهي يافتن
صد هزاران خاتم ار خواهي تواني يافت ليک
نقش جم بر هيچ يک خاتم نخواهي يافتن
چشم ما خون دل و خون جگر از بس که ريخت
اکحل و شريان ما را دم نخواهي يافتن
سوخت کيوان از دريغ او چنان کورا دگر
بر نگار اين کهن طارم نخواهي يافتن
مشتري از بس کز اين غم ريخت خون اندر کنار
مصحفش را جز به خون معجم نخواهي يافتن
از دريغ آنکه روح و جسم او از هم گسست
چار ارکان را دگر باهم نخواهي يافتن