ديوان خاقاني - قصايد

دوش برون شد ز دلو يوسف زرين نقاب

کرد بر آهنگ صبح جاي به جاي انقلاب

يوسف رسته ز دلو مانده چو يونس به حوت

صبح دم از هيبتش حوت بيفکند ناب

باد بهاري فشاند عنبر بحري به صبح

تا صدف آتشين کرد به ماهي شتاب

تا که هوا شد به صبح کوره ماورد ريز

بر سر سيل روان شيشه گر آمد حباب

بوقلمون شد بهار از قلم صبح و شام

راند مثالي بديع ساخت طلسمي عجاب

از شکفه شاخسار جيب گشاده چو صبح

ساخته گوي انگله دانه در خوشاب

گشته زمين رنگ رنگ چون فلک از عکس خون

کافسر شاهان کشيد تيغ چو صبح از قراب

خسرو خورشيد چتر آنکه ز کلک و کفش

پرچم شب يافت رنگ رايت صبح انتصاب

راي ملک صبح خيز، بخت عدو روز خسب

شبروي از رستم است خواب ز افراسياب

صبح ظفر تيغ اوست حوروش و روضه رنگ

روضه دوزخ اثر حور زباني عقاب

مشرق دين راست صبح، صبح هدي را ضيا

خانه دين راست گنج، گنج هدي را نصاب

شاه چو صبح دوم هست جهان گير از آنک

هم دل بوالقاسم است هم جگر بوتراب

زهره اعدا شکافت چون جگر صبح دم

تا جگر آب را سده ببست از تراب

گر بدرد صبح حشر سد سواد فلک

ناخني از سد شاه نشکند از هيچ باب

صبح دلش تا دميد عالم جافي نجست

جيفه نجويد هماي پشه نگيرد عقاب

از دل عالم مپرس حالت صبح دلش

بر کر عنين مخوان قصه دعد و رباب

اي کف تو جان جود، راي تو صبح وجود

بخت تو خير الطيور، خصم تو شر الدواب

دامن جاه تو راست پروز زرين صبح

جيب جلال تو راست گوي زر از آفتاب

چرخ بدوزد چو تير صبح بسوزد چو مهر

رمح تو گاه طعان، تيغ تو گاه ضراب

گرنه به کار آمدي خيمه خاص تورا

صبح نکردي عمود، مه نتنيدي طناب

تا شب تو گشت صبح، صبح تو عيد بقا

جامه عيدي بدوخت بخت تو خير الثياب

عدل تو چون صبح راست نايب فاروق گشت

دين عرب تازه کرد در عجم از احتساب

صبح نهد طرف زر بر کمر آسمان

آب کند دانه هضم در جگر آسياب

صبح ستاره نما خنجر توست اندر او

گاه درخش جهان، گاه بدخش مذاب

دهر شبانگه لقا تازه شد از تو چو صبح

تا به زبان قبول يافت ز حضرت جواب

هست چو صبح آشکار کز رخ يوسف برد

ديده يعقوب کحل، فرق زليخا خضاب

بهر ولي تو ساخت وز پي خصم تو کرد

صبح لباس عروس شام پلاس مصاب

مفخر خاقاني است مدح تو تا در جهان

صبح برد آب ماه ميوه پزد ماه آب

سحر دم او شکست رونق گويندگان

چون دم مرغان صبح نيروي شيران غاب

شمه اي از خاطرش گر بدمد صبح وار

مهره نوشين کند در دم افعي لعاب

تا نبود صبح را از سوي مغرب طلوع

روز بقاي تو باد هفته يوم الحساب

چار ملک در دو صبح داعي بخت تواند

باد به آمين خضر دعوتشان مستجاب

مطلع چهارم